Hồi trước, mình hay nghĩ đi làm muốn vui thì cần làm đúng đam mê, có sếp tâm lý cùng môi trường lành mạnh. Thế nhưng, sau ngót nghét chục năm đi làm, mình nhận ra đã là công việc thì vẫn có cái thích, cái không, xịn đến đâu làm hoài cũng chán. Thêm nữa là con người làm việc với nhau thì bất đồng là không tránh khỏi bởi lẽ ai chẳng có cái lý của mình.
Lăn lê bò trườn đủ kiểu thì mình vẫn tin, đi làm phải vui, có vui mới làm bền được. Nhưng khác là, vui không đến từ điều kiện bên ngoài mà xuất phát từ khả năng và nội lực bên trong.
Trước khi đề cập về vui buồn, đam mê thì công việc phải đảm bảo nuôi sống được bản thân và bạn không phải lo lắng về sự ổn định hay an toàn khi làm việc. Giả dụ, bạn thất nghiệp, miếng ăn tự lo và mưu sinh một mình nơi xứ người với không đồng tiền trong túi thì ngày mai có việc làm để đủ tiền ăn cơm hay không là mục tiêu sống còn. Giả dụ, công ty đang vào đợt cắt giảm nhân sự hay làm tính chất công việc rủi ro đến tính mạng như tiếp xúc hóa chất độc hại, điều kiện làm việc khắc nghiệt,… thì chẳng cần quan tâm vui hay buồn, còn được ra về và quay lại làm vào ngày hôm sau là sướng rồi.
Mình nghĩ, hầu hết chúng ta đều đảm bảo được sự điều kiện sinh tồn và an toàn bản thân thông qua công việc. Thế nên mới sinh ra cảm giác buồn chán khi gặp chuyện không như ý và mong mỏi có nhiều cơ hội tươi sáng hơn. Nếu như, bạn tìm kiếm một công việc khác với hy vọng xoay chuyển cục diện thì chẳng sao cả. Tuy nhiên, mình nghĩ đó chẳng phải là giải pháp gốc rễ khi "cái gì quen, một hồi cũng chán". Và không phải lúc nào cũng nhanh chóng thay đổi công việc được ngay.
Với trải nghiệm và hiểu biết cá nhân, mình nghĩ có một vài điều có thể tập trung để tìm thấy niềm vui ngay trong công việc đang làm.
Thay vì mải than vãn và bế tắc vì những điều không như ý, bạn có thể để tâm đến ĐIỀU MÌNH ĐẠT ĐƯỢC (HAVE) - ĐIỀU MÌNH ĐÓNG GÓP (GIVE) - ĐIỀU MÌNH TRƯỞNG THÀNH (BE).
1. Đi làm là một cuộc "trao đổi" về giá trị. Bạn đóng góp giá trị cho tổ chức và đội nhóm rồi nhận lại giá trị tương xứng về lương - thưởng, phúc lợi, chức vụ. Đó là những điều bạn có được (HAVE), đạt được trong quá trình "cày cuốc". Thế nhưng, những yếu tố này thường không đến nhanh (TỐC ĐỘ CHẬM) cũng như niềm hạnh phúc khi nhận được thường không kéo dài được lâu (ĐỘ SƯỚNG NGẮN và NÔNG).
2. Trước khi có được nhiều hơn, bạn phải cống hiến và đóng góp nhiều giá trị hơn. Nghe thì có vẻ hơi "mệt mỏi" nhưng chúng ta đi làm để ĐƯỢC cảm thấy mình có ích thông qua việc mang lại lại giá trị cho người khác. Như một khảo sát của Google, những kỹ sư được gặp trực tiếp người dùng thụ hưởng lợi ích từ những sản phẩm họ làm ra cảm thấy có niềm vui và cảm hứng để làm việc tốt hơn.
Mình tin, những cảm xúc khi nhận lời cảm ơn hay sự ghi nhận vì đóng góp tích cực đến kết quả chung, nâng cao hiệu quả của đối tác hay giúp khách hàng hài lòng sẽ lưu dấu trong trí nhớ, con tim bạn đến tận nhiều năm về sau. Niềm hạnh phúc khi cho đi (GIVE) có thể chạm đến qua hàng tuần, hàng tháng (TỐC ĐỘ NHANH) và cũng có "thời lượng" hạnh phúc lâu hơn nhiều (ĐỘ SƯỚNG LÂU và SÂU).
3. Bên cạnh, sở hữu (HAVE) và cho đi (GIVE), một cảm giác "sung sướng" nữa khi đi làm là được KHẲNG ĐỊNH BẢN THÂN, trở thành PHIÊN BẢN TỐT HƠN CỦA CHÍNH MÌNH (BE). Khẳng định bản thân là một nhu cầu cấp thiết và được Maslow công nhận là khát khao tối thượng của con người. Thay vì lời nói nghe có vẻ "sáo rỗng", bạn thể hiện sự trách nhiệm, tận tâm hay sáng tạo,... của chính mình qua những công việc, trách nhiệm phụ trách.
Khi đã hết mình với công việc và hòa vào dòng chảy, cảm giác an lạc sẽ khởi sinh một cách tự nhiên làm bạn thăng hoa và muốn"đắm chìm" nhiều hơn. Bên cạnh đó, nếu được ai đó nhìn thấy chính xác điều bạn muốn thể hiện qua những nỗ lực miệt mài, bạn sẽ không thể quên cảm giác tự hào, sung sướng vô ngần, tựa như một nghệ sĩ kết nối tâm hồn cùng những khán giả đồng cảm với sản phẩm đến từ con tim.
Và thêm một điều sung sướng nữa là được thấy bản thân giỏi hơn, tiến bộ và tốt hơn chính mình trước đó. Về bản chất, con người là sinh vật "hướng thượng", luôn cần một cái đích để tiến lên và nhận thấy sự phát triển của bản thân qua thời gian. Chẳng phải tự nhiên mà các doanh nghiệp dồn tâm trí, tiền bạc, con người để thiết kế những lộ trình và chính sách thăng tiến chặt chẽ. Không phải ai cũng muốn hay cần đi theo một lộ trình định sẵn, thế nhưng có một mục tiêu rõ ràng giúp người nhân viên biết mình đang đi về đâu thay vì quanh quẩn nhiều năm trời ở một vị trí với một sự mơ hồ về năng lực bản thân.
Niềm hạnh phúc khi được "sống thật" có thể đến ngay khi bạn hết mình với công việc (TỐC ĐỘ RẤT NHANH). Nhìn thấy bản thân đang dần tốt hơn qua thời gian, bạn sẽ khao khát làm việc nhiều hơn để dần tìm ra IKIGAI của riêng mình, tận hưởng cảm giác thỏa mãn từ tận sâu bên trong mà chẳng cần ai phải công nhận (ĐỘ SƯỚNG RẤT LÂU và ĐẬM SÂU). 
Chơi game hay có câu "thành bại tại kỹ năng" thì đi làm "vui buồn do bản lĩnh".
Mải tập trung vào những điều tiêu cực hay ngoài tầm với thì cũng chẳng thay đổi được gì. Thay vào đó, cứ nhẹ nhàng đối diện với công việc đang làm, nhìn nhận những điều có thể giúp ích cho người khác (GIVE) rồi dồn tâm sức để hoàn thiện tốt nhất trong khả năng hiện có (BE). Qua thời gian, những thành quả sẽ đến như quả ngọt đâm trổ sau quá trình gieo trồng (HAVE) kèm theo "hương vị nồng say" khi biết mình dần tốt hơn (BE BETTER) khi kiên nhẫn bước đi trên con đường đã lựa chọn.
Chúc bạn luôn vui trên hành trình của riêng mình!
Nguồn: Ghibli
Nguồn: Ghibli